รางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ 2021 จากผลงานด้านสภาพภูมิอากาศ และระบบกายภาพอันซับซ้อน
The Royal Swedish Academy of Sciences ประกาศรายชื่อผู้ได้รางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ประจำปี 2021 ได้แก่ Syukuro Manabe และ Klaus Hasselmann ได้รับรางวัลโนเบลจากผลงานแบบจำลองทางกายภาพของสภาพภูมิอากาศโลก (Physical Models of the Earth’s Climate), การหาปริมาณความแปรปรวน และ Giorgio Parisi ได้รับรางวัลสำหรับการแก้ปัญหาทางทฤษฎี (Theory of Complex Systems) ซึ่งค้นพบความเชื่อมโยงของความไม่เป็นระเบียบ และความผันผวนของระบบกายภาพ ตั้งแต่ระดับอะตอมจนถึงระดับดาวเคราะห์
Syukuro Manabe ค้นพบทฤษฎีที่แสดงให้เห็นว่าความเข้มข้นของ CO2 ที่เพิ่มขึ้นในชั้นบรรยากาศ ทำให้อุณหภูมิพื้นผิวโลกเพิ่มขึ้นได้อย่างไร โดยในทศวรรษที่ 1960 Manabe ได้พัฒนาแบบจำลองทางกายภาพของภูมิอากาศของโลก ซึ่งเป็นคนแรกที่สำรวจปฏิสัมพันธ์ระหว่างความสมดุลของรังสี และการเคลื่อนย้ายมวลอากาศในแนวดิ่ง ทำให้ทฤษฎีดังกล่าว เป็นรากฐานสำหรับการพัฒนาแบบจำลองด้านสภาพภูมิอากาศ
Klaus Hasselmann ได้สร้างแบบจำลองที่แสดงถึงความเชื่อมโยงของสภาพอากาศ (Weather) และสภาพภูมิอากาศ (Climate) นอกจากนี้ ได้ค้นพบและพัฒนาทฤษฎีที่แสดงให้เห็นว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์ส่งผลต่อสภาพภูมิอากาศ ทฤษฎีดังกล่าวนั้น สามารถนำมาใช้เพื่อพิสูจน์ได้ว่าอุณหภูมิที่เพิ่มขึ้นในชั้นบรรยากาศเกิดจากการปล่อย CO2 ที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์
Giorgio Parisi ค้นพบรูปแบบที่ซ่อนอยู่ในความซับซ้อน ที่ไม่เป็นระเบียบ ในปี 1980 ซึ่งการค้นพบดังกล่าวเป็นส่วนสนับสนุนที่สำคัญในทฤษฎีระบบที่ซับซ้อน (Theory of Complex Systems) ทำให้สามารถเข้าใจและอธิบายถึงความซับซ้อนของทฤษฎีได้
ที่มา/แหล่งข้อมูล
https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2021/popular-information/
